-
1 funus
funŭs, ĕris, n. [st2]1 [-] funérailles, convoi, pompe funèbre; bûcher. [st2]2 [-] mort, trépas. [st2]3 [-] meurtre. [st2]4 [-] au plur. carnage. [st2]5 [-] ruine, perte, extinction, anéantissement. [st2]6 [-] fléau, peste (en parl. d'un homme). [st2]7 [-] corps, cadavre. [st2]8 [-] Prop. ombre (en parl. des morts). - funus celebrare (funus facere): faire les funérailles, rendre les derniers devoirs. - funeri operam dare: faire les funérailles, rendre les derniers devoirs. - prodire (alicui) in funus, Ter. And. 1, 1, 88: assister aux funérailles (de qqn).* * *funŭs, ĕris, n. [st2]1 [-] funérailles, convoi, pompe funèbre; bûcher. [st2]2 [-] mort, trépas. [st2]3 [-] meurtre. [st2]4 [-] au plur. carnage. [st2]5 [-] ruine, perte, extinction, anéantissement. [st2]6 [-] fléau, peste (en parl. d'un homme). [st2]7 [-] corps, cadavre. [st2]8 [-] Prop. ombre (en parl. des morts). - funus celebrare (funus facere): faire les funérailles, rendre les derniers devoirs. - funeri operam dare: faire les funérailles, rendre les derniers devoirs. - prodire (alicui) in funus, Ter. And. 1, 1, 88: assister aux funérailles (de qqn).* * *Funus, funeris, pen. corr. ne. g. Terent. Convoy des obseques, Funerailles.\Solenne funeris. Tacit. La solennité du convoy.\Atrum funus. Lucret. Auquel on est vestu de noir.\Crudeli funere extinctus. Virgil. De cruelle mort.\Familiare funus. Cic. De quelqu'un qui est de nostre famille.\Immaturum. Quintil. Mort qui vient devant le temps et en fleur d'aage.\Maturo propior funeri. Horat. Vieille, Prochaine de la mort, selon le cours de nature.\Plebeii funeris arca. Lucan. Le coffre ou cercueil pour mettre et enterrer un homme de basse condition.\Saeua dare funera. Virgil. Faire des meurtres cruels.\Dare operam funeri. Cic. Assister au convoy.\Dotari funeribus. Ouid. Estre honoré par convoy et solennité de funerailles.\Funere elatus, id est, cum pompa exequiarum. Porté en terre avec convoy. Bud.\Funere elata Respub. Cic. Portee en terre.\Expers funeris. Lucret. Immortel.\Funus facere prandio alicuius. Plaut. Manger tout le disner d'aucun.\Author funeris tibi sum. Ouid. Je suis cause de ta mort.\Soluere iusta paterno funeri. Cic. Faire les obseques et funerailles de son pere.\In funus venire. Cic. Venir au convoy et funerailles d'un trespassé. -
2 familiaris
I familiāris, is (abl. sg. i) m., f.1) друг, приятель, знакомыйquum essent complures mecum familiares C — в присутствии многих моих друзей2) домочадец Pl3) слуга, раб Pl, L, SenII familiāris, e [ familia ]1) домашний, семейный (focus Col; convivium Su, AG; lares C; negotia rhH.)res familiaris Pl, C, Sl, L etc. (copiae f. L) — состояние, имущество, имение, тж. имущественное положение2) приятельский, дружеский, дружественный (epistula O; sermones C); коротко знакомый, близкий, интимный, задушевный (amicus f. PJ, AG; homo mihi familiarissimus C); хорошо знакомый (vox auribus meis f. Pt; Demosthĕnes mihi est familiarior C)rusticus quidam f. oculis meis Pt — какой-то крестьянин, которого я где-то уже видел3) обычный, свойственный (ars f. Italiae PM)4) культ. относящийся к отечествуpars f. L — часть внутренностей жертвенного животного, по которой гадали о судьбе отечества ( в отличие от pars hostīlis или inimīca Lcn etc., по которой предсказывали участь врага) -
3 Familienoberhaupt
Familienoberhaupt, pater familias. – Familienrat, consilium familiare; consilium propinquorum od. necessariorum (Rat der Verwandten). – einen F. zuziehen, consilium propinquorum adhibere. – Familienrecht, ius gentium; iura familiaria(n. pl.); vgl. »Erbrecht«. – Familienstreitigkeiten, rei familiaris controversiae. – Familientafel,- tisch, cena familiaris (als gewöhnliche Mahlzeit). – convivium familiare (als geselliges Mahl unter Hausfreunden). – convivium propinquorum (als geselliges Mahl der Verwandten). – jmd. zur F., zum F. ziehen, alqm cenae familiari adhibere. – Familientrauer, luctus domesticus od. familiaris; funus familiare. – kein Haus war ohne F., nullius penates expertes maeroris erant.
-
4 familiaris
familiāris, e (familia), I) zu den Sklaven-, zum Gesinde gehörig, habeo opinor familiarem tergum, ne quaeram foris, Plaut. asin. 319. – subst., familiāris, is, m., ein Sklave, Bedienter, Plur. = das Gesinde, Plaut. mil. 174 u.a. Liv. 1, 38, 2. Sen. ep. 47, 4. Amm. 28, 2, 13. – II) übtr., zum Hause-, zur Familie gehörig, 1) eig.: a) zum Hause gehörig, häuslich, Haus-, filius, der Sohn vom Hause, Plaut.: negotia, Cornif. rhet.: focus, der häusliche, Col.: lares, Cic.: copiae, Vermögen, Liv.: pecunia, eigenes Vermögen, Gell.: pecuniae, das Vermögen des (kaiserl.) Hauses, das Kronvermögen, Tac.: dignitas, Cic. – res familiaris, α) das Hauswesen, der Hausstand, curate igitur familiarem rem, ut potestis, optume, Plaut. Stich. 145: aequo igitur animo patiatur (miles) se ab domo, ab re familiari, cui gravis impensa non est, paulo diutius abesse, Liv. 5, 4, 6: verb. pecunia resque familiaris, eigenes Vermögen und ein eigener Hausstand, Gell. 16, 10, 11: β) das Vermögen, das man besitzt, Cic. u. Sall.: rei familiari principis in Asia impositi, den kaiserlichen Domänen, Tac. – res familiares, die Vermögensverhältnisse, Sall.: res domesticas ac familiares tueri, die Haus- u. Familienangelegenheiten, Cic. Tusc. 1, 2. – subst., familiāris, is, m., der Hausgenosse, Sidon. epist. 7, 13, 4 u. Plur. familiārēs, ium, m., die Hausgenossen, Plaut. Men. 623. – b) zur Familie gehörig, Familien-, convivium, Suet. u. Gell.: cena, Suet.: funus, Leiche in der Familie, Cic.: vetus se ac familiare consilium domo afferre, er bringe von Hause einen alten Rat, ein Familienvermächtnis, mit, Liv. – 2) übtr.: a) (m. Compar. u. Superl.) im Hause-, mit der Familie bekannt, vertraut, vertraulich, amicus, Plin. ep. u. Gell.: medicus domesticus et familiaris, Sen.: biduo factus est mihi familiaris, Cic.: multum mihi familiares viri, Fronto: familiarior nobis, Cic.: vir optimus mihique familiarissimus, Cic.: peritus medicus et suae domui familiarissimus, Augustin.: subst., familiāris, is, m., ein Bekannter, Freund, Hausfreund, Cic.: so auch familiarissimus meus, Cic. – u. familiāris, is, f., eine Bekannte, Freundin, exclamat tua familiaris, Cic. – v. Lebl., vertraut, bekannt, freundschaftlich, gewöhnlich, geläufig, sermo, Cic.: epistulae secretae et familiares, Quint.: aditus familiarior, Liv.: iura, Freundschaftsrechte, Liv.: familiari vultu, mit dem gewohnten freundlichen Blick, mit freundlicher Miene, Cic. u. Suet.: ars familiaris Italiae, in It. einheimisch, Plin.: quae (peregrina semina) minus sunt familiaria nostro solo quam vernacula, schickt sich nicht so gut für unsern B., Col.: familiarissimum hoc platanis, den Pl. begegnet dieses am häufigsten, Plin.: alci familiare est (es ist jmdm. gewöhnlich [zur Gewohnheit geworden], es liegt jmdm. nahe), m. folg. Infin., Vell. 2, 30, 3. Plin. ep. 4, 24, 7. Vopisc. Firm. 1, 2. – b) als t. t. der Religionssprache, bei der Eingeweideschau, pars familiaris, der Teil der Eingeweide, der für den Staat galt (Ggstz. pars hostilis, der für die Feinde galt, Lucan.): dah. fissum f., der Einschnitt an dem für den Staat geltenden Teil der Eingeweide (Ggstz. fissum hostile), Cic. – / Abl. gew. familiari, selten familiare, s. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 269.
-
5 familiaris
familiāris, e (familia), I) zu den Sklaven-, zum Gesinde gehörig, habeo opinor familiarem tergum, ne quaeram foris, Plaut. asin. 319. – subst., familiāris, is, m., ein Sklave, Bedienter, Plur. = das Gesinde, Plaut. mil. 174 u.a. Liv. 1, 38, 2. Sen. ep. 47, 4. Amm. 28, 2, 13. – II) übtr., zum Hause-, zur Familie gehörig, 1) eig.: a) zum Hause gehörig, häuslich, Haus-, filius, der Sohn vom Hause, Plaut.: negotia, Cornif. rhet.: focus, der häusliche, Col.: lares, Cic.: copiae, Vermögen, Liv.: pecunia, eigenes Vermögen, Gell.: pecuniae, das Vermögen des (kaiserl.) Hauses, das Kronvermögen, Tac.: dignitas, Cic. – res familiaris, α) das Hauswesen, der Hausstand, curate igitur familiarem rem, ut potestis, optume, Plaut. Stich. 145: aequo igitur animo patiatur (miles) se ab domo, ab re familiari, cui gravis impensa non est, paulo diutius abesse, Liv. 5, 4, 6: verb. pecunia resque familiaris, eigenes Vermögen und ein eigener Hausstand, Gell. 16, 10, 11: β) das Vermögen, das man besitzt, Cic. u. Sall.: rei familiari principis in Asia impositi, den kaiserlichen Domänen, Tac. – res familiares, die Vermögensverhältnisse, Sall.: res domesticas ac familiares tueri, die Haus- u. Familienangelegenheiten, Cic. Tusc. 1, 2. – subst., familiāris, is, m., der Hausgenosse, Sidon. epist. 7, 13, 4 u. Plur. familiārēs, ium, m., die Hausgenossen, Plaut. Men. 623. –————b) zur Familie gehörig, Familien-, convivium, Suet. u. Gell.: cena, Suet.: funus, Leiche in der Familie, Cic.: vetus se ac familiare consilium domo afferre, er bringe von Hause einen alten Rat, ein Familienvermächtnis, mit, Liv. – 2) übtr.: a) (m. Compar. u. Superl.) im Hause-, mit der Familie bekannt, vertraut, vertraulich, amicus, Plin. ep. u. Gell.: medicus domesticus et familiaris, Sen.: biduo factus est mihi familiaris, Cic.: multum mihi familiares viri, Fronto: familiarior nobis, Cic.: vir optimus mihique familiarissimus, Cic.: peritus medicus et suae domui familiarissimus, Augustin.: subst., familiāris, is, m., ein Bekannter, Freund, Hausfreund, Cic.: so auch familiarissimus meus, Cic. – u. familiāris, is, f., eine Bekannte, Freundin, exclamat tua familiaris, Cic. – v. Lebl., vertraut, bekannt, freundschaftlich, gewöhnlich, geläufig, sermo, Cic.: epistulae secretae et familiares, Quint.: aditus familiarior, Liv.: iura, Freundschaftsrechte, Liv.: familiari vultu, mit dem gewohnten freundlichen Blick, mit freundlicher Miene, Cic. u. Suet.: ars familiaris Italiae, in It. einheimisch, Plin.: quae (peregrina semina) minus sunt familiaria nostro solo quam vernacula, schickt sich nicht so gut für unsern B., Col.: familiarissimum hoc platanis, den Pl. begegnet dieses am häufigsten, Plin.: alci familiare est (es ist jmdm. gewöhnlich [zur Gewohnheit geworden], es liegt jmdm. nahe), m. folg. Infin., Vell.————2, 30, 3. Plin. ep. 4, 24, 7. Vopisc. Firm. 1, 2. – b) als t. t. der Religionssprache, bei der Eingeweideschau, pars familiaris, der Teil der Eingeweide, der für den Staat galt (Ggstz. pars hostilis, der für die Feinde galt, Lucan.): dah. fissum f., der Einschnitt an dem für den Staat geltenden Teil der Eingeweide (Ggstz. fissum hostile), Cic. – ⇒ Abl. gew. familiari, selten familiare, s. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 269.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > familiaris
-
6 familiāris
familiāris e, adj. with comp. and sup. [familia], of a house, of a household, belonging to a family, household, domestic, private: res familiares: suam rem familiarem auxisse, his estate, Cs.: copiae, L.: funus: parricidium, i. e. committed on a member of the same family: Lar.— Plur m. as subst: quidam familiarium, of the slaves, L.— Familiar, intimate, friendly: videmus Papum Luscino familiarem fuisse, etc.: amicitia, S.: voltus ille: conloquium, L.: iura, rights of intimacy, L.: familiarior nobis propter, etc.: homo amantissimus familiarissimus.—As subst m., a friend, intimate acquaintance, companion: est ex meis intimis familiaribus: familiarem suum conloquitur, Cs.: familiarissimi eius.—In augury, one's own (of those parts of the victim which related to the party offering): (haruspices) fissum familiare tractant: ostentum, L.* * *Imember of household (family/servant/esp. slave); familiar acquaintance/friendIIfamiliaris, familiare ADJdomestic; of family; intimate; (familiaris res = one's property or fortune)
См. также в других словарях:
FUNUS — initio tenui imponsâ, postea invalescente luxu, magnifice curari coepit. Unde non seuplchris modo, sed et collocationi, elationi ac productioni Funerum, modum Solon posuit. Fiebat autem collocatio pro arbitrio a cognatis, ut Patris a filio, filii … Hofmann J. Lexicon universale
FAMILIA — teste Festo, antea in ingenuis hominibus dicebatur, quorum dux et princeps generis vocabatur Paeter et Mater familiae, postea hoc nomine etiam famuli appellari coepêrunt. Sen. l. 6. Ep. 67. Ne illud quidem videtis, quam omnem invidiam Maiores… … Hofmann J. Lexicon universale